Перевод: со всех языков на русский

с русского на все языки

Пӧлемеш тӱкылаш

  • 1 тӱкылаш

    тӱкылаш
    Г.: тӹкӹлӓш
    -ем
    1. запирать, запереть; закрывать, закрыть (на замок, ключ, засов)

    Кӧргӧ гыч тӱкылаш запереть изнутри;

    клатым тӱкылаш запереть кладовую.

    Тойгизя кугу кӧгӧн дене пӧрт омсам тӱкылыш. А. Юзыкайн. Тойгизя запер дверь дома на большой замок.

    Григорий Петрович картузшым упшале, школым тӱкылыш, шоҥго поп деке ошкыльо. С. Чавайн. Григорий Петрович надел картуз, запер школу, зашагал к старому попу.

    2. запирать, запереть; закрывать, закрыть; помещать, поместить кого-что-л. куда-л.

    Пӧлемеш тӱкылаш запереть в комнате;

    шондыкыш тӱкылаш запереть в сундук.

    Шылме дечын лӱдын, (Менсулом) тӱкылышт тӱжвачын йӱд клатеш. С. Николаев. Боясь, как бы не сбежала, Менсуло заперли снаружи в тёмной клети.

    Вигак мый тышке тольым куржын, Монашка тудым тӱкылен. В. Чалай. Я сразу сюда прибежал, монашка её заперла.

    Сравни с:

    суралаш
    3. закрывать, закрыть; затворять, затворить (что-л. открытое и раскрытое)

    Омсам тӱкылаш закрыть дверь.

    (Юрийын) аваже окнам чот гына тӱкылыш да уэш вакшышке ошкыльо. В. Косоротов. Мать Юрия громко закрыла окно и снова пошла к постели.

    Моторов эркын урем капкам почо, тыгак эркын тӱкылыш. Ю. Артамонов. Моторов тихо открыл ворота на улицу, так же тихо закрыл их.

    Сравни с:

    петыраш
    4. перен. закрывать, закрыть; положить конец каким-л. действиям, деятельности, предприятию

    Кечываллан тӱкылаш закрыть на обед.

    Ачажын колымекше, (Опойын) аваже шке торгаяш ыш пиж, кевытшым тӱкылыш. Д. Орай. Но после смерти отца мать Опоя не стала торговать сама, закрыла магазин.

    (Левонтей:) Ну, мый погынымашым тӱкылышым. А. Волков. (Левонтей:) Ну, я закрыл собрание.

    Сравни с:

    петыраш
    5. перен. прижимать, прижать; зажимать, зажать; прищемлять, прищемить что-л.

    Омсаш йолым тӱкылет гын, уна толеш. Пале. Если прижмёшь ногу в дверях, то будет гость.

    Сравни с:

    ишаш, тӱчаш
    6. Г.
    подпирать, подпереть; ставить (поставить) подпору, опору для поддержания

    Пичӹм тӹкӹлӓш подпирать забор;

    тӹкӹ доно тӹкӹлӓш подпереть подпорой.

    Лида кид доно онгылашыжым тӹкӹленӓт, стӧл лошты тумаен шӹнзӓ. А. Канюшков. Лида подпёрла руками подбородок и сидит, задумавшись, за столом.

    Кого кырыквлӓ пӹлӹм тӹкӹлӓт. Н. Игнатьев. Высокие горы подпирают небо.

    Сравни с:

    чараклаш
    7. Г.
    перен. поддерживать, поддержать кого-л.; оказывать (оказать) помощь

    Вӓтӹ марыжым тӓнг семӹнь тӹкӹлӓш тӹнгӓлеш. Н. Ильяков. Жена, как друг, будет поддерживать своего мужа.

    Составные глаголы:

    Марийско-русский словарь > тӱкылаш

  • 2 тӱкылаш

    Г. тӹ кӹ́лӓ ш -ем
    1. запирать, запереть; закрывать, закрыть (на замок, ключ, засов). Кӧ ргӧ гыч тӱ кылаш запереть изнутри; клатым тӱ кылаш запереть кладовую.
    □ Тойгизя кугу кӧ гӧ н дене пӧ рт омсам тӱ кылыш. А. Юзыкайн. Тойгизя запер дверь дома на большой замок. Григорий Петрович картузшым упшале, школым тӱ кылыш, шоҥго поп деке ошкыльо. С. Чавайн. Григорий Петрович надел картуз, запер школу, зашагал к старому попу.
    2. запирать, запереть; закрывать, закрыть; помещать, поместить кого-что-л. куда-л. Пӧ лемеш тӱ кылаш запереть в комнате; шондыкыш тӱ кылаш запереть в сундук.
    □ Шылме дечын лӱ дын, (Менсулом) Тӱ кылышт тӱ жвачын йӱ д клатеш. С. Николаев. Боясь, как бы не сбежала, Менсуло заперли снаружи в темной клети. Вигак мый тышке тольым куржын, Монашка тудым тӱ кылен. В. Чалай. Я сразу сюда прибежал, монашка ее заперла. Ср. суралаш.
    3. закрывать, закрыть; затворять, затворить (что-л. открытое и раскрытое). Омсам тӱ кылаш закрыть дверь.
    □ (Юрийын) аваже окнам чот гына тӱ кылыш да --- уэш вакшышке ошкыльо. В. Косоротов. Мать Юрия громко закрыла окно и снова пошла к постели. Моторов эркын урем капкам почо, тыгак эркын тӱ кылыш. Ю. Артамонов. Моторов тихо открыл ворота на улицу, так же тихо закрыл их. Ср. петыраш.
    4. перен. закрывать, закрыть; положить конец каким-л. действиям, деятельности, предприятию. Кечываллан тӱ кылаш закрыть на обед.
    □ Ачажын колымекше, (Опойын) аваже шке торгаяш ыш пиж, кевытшым тӱ кылыш. Д. Орай. Но после смерти отца мать Опоя не стала торговать сама, закрыла магазин. (Левонтей:) Ну, мый погынымашым тӱ кылышым. А. Волков. (Левонтей:) Ну, я закрыл собрание. Ср. петыраш.
    5. перен. прижимать, прижать; зажимать, зажать; прищемлять, прищемить что-л. Омсаш йолым тӱ кылет гын, уна толеш. Пале. Если прижмешь ногу в дверях, то будет гость. Ср. ишаш, тӱ чаш.
    6. Г. подпирать, подпереть; ставить (поставить) подпору, опору для поддержания. Пичӹм тӹ кӹ лӓш подпирать забор; тӹ кӹ доно тӹ кӹ лӓш подпереть подпорой.
    □ Лида кид доно онгылашыжым тӹ кӹ ленӓ т, стӧ л лошты тумаен шӹ нзӓ. А. Канюшков. Лида подперла руками подбородок и сидит, задумавшись, за столом. Кого кырыквлӓ пӹ лӹм тӹ кӹ лӓт. Н. Игнатьев. Высокие горы подпирают небо. Ср. чараклаш.
    7. Г. перен. поддерживать, поддержать кого-л.; оказывать (оказать) помощь. Вӓ тӹ марыжым тӓнг семӹ нь тӹ кӹ лӓш тӹ нгӓ леш. Н. Ильяков. Жена, как друг, будет поддерживать своего мужа.
    // Тӱ кылен кодаш
    1. запереть, закрыть что-л. (на замок, засов и т. п.). Квартирым тӱ кылен кодаш кӱ леш. П. Луков. Квартиру надо запереть. 2) запирать, запереть, закрывать, закрыть; оставлять (оставить) взаперти. Тудо (Миклай вате) кок йочажым эреак пӧ ртеш тӱ кылен кода ыле. Г. Чемеков. Жена Миклая всё время оставляла взаперти своих двоих детей в доме. Тӱ кылен налаш запереть, закрыть; поместить что-л., закрыв на замок. Имне ӱзгарым клатыш тӱ кылен нальыч, уке гын осалым шонышо сӱ спан-ӱ згарымат пӱ чкеден кода. Н. Лекайн. Лошадиную сбрую заперли в клеть: иначе недоброжелатель может изрезать упряжь. Тӱ кылен шындаш
    1. запереть, закрыть что-л. (на замок, засов и т. п.). Ӱдырамаш пӧ ртым кӧ ргӧ гыч тӱ кылен шынден. “Ончыко”. Женщина заперла избу изнутри. 2) запереть, закрыть, затворить кого-что-л. куда-л., где-л. Омса чолдырок гына шоктыш, мыйым клеткыш тӱ кылен шындышт. Й. Осмин. Дверь щелкнула, меня заперли в клетке.

    Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > тӱкылаш

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»